„Historia
społeczności Łęk Dukielskich. Jedność i
różnorodność.”
W
dniach 30.08.2022-30.11.2022 została wykonana
inicjatywa społeczna Pn „Historia społeczności
Łęk Dukielskich. Jedność i różnorodność.”
zgodnie z Umową nr 14/08/2022/FIO z dnia
30/08/2022 r.
W organizację, przygotowanie
i przeprowadzenie inicjatywy zaangażowani byli:
1. Henryk Kyc - Stowarzyszenie
Kulturalno-Rekreacyjne „Jedność” z siedzibą w
Łękach Dukielskich. 2. Dawid Krężałek - Łęckie
Towarzystwo Patriotyczno Historyczne. 3. ks.
Marek Danak - Parafia pw. NSPJ. 4. Beata Węgrzyn
- Szkoła Podstawowa im. Św. Jana Pawła II w
Łękach Dukielskich. 5. Beata Jaracz –
archiwistka społeczna.
Inicjatywa polegała na:
utworzeniu archiwum społecznego w postaci zbioru
dokumentów, zdjęć i przedmiotów mieszczące się w
dolnym kościele parafii pw. NSPJ w Łękach
Dukielskich Archiwum dostępne jest
dla społeczności w formie otwartej – w godzinach
otwarcia świątyni bądź wcześniejszego
uzgodnienia terminu.
Na realizację zadania
składało się: uczestnictwo w spotkaniu
diagnostycznym partnerów projektu, na którym
sprecyzowaliśmy formy działań związanych z
realizacją projektu i funkcjonowaniem archiwum w
dalszym okresie.
Uczestniczyliśmy w
warsztatach z zakresu tworzenia archiwów
społecznych prowadzonych przez Centrum
Archiwistyki Społecznej.
Kolejnym działaniem był zakup
i montaż regału oraz witryn ze szklanymi
drzwiami - o 6 półkach każda, zamontowanie
uchylnych, dodatkowych półek umożliwiających
swobodny
dostęp
wzrokowy do ich zawartości. Kolejnym,
najważniejszym etapem, była selekcja i dobór
dokumentów, zdjęć i innych archiwaliów. Tutaj
problem był największy, gdyż posiadamy ich dużo
więcej, aniżeli byliśmy w stanie ich w
zakupionych witrynach pomieścić. Tym bardziej,
że nasza inicjatywa o utworzeniu archiwum
spotkała się ze sporym odzewem wśród
mieszkańców, którzy z domowych archiwów
dostarczyli nam dziesiątki dodatkowych
archiwaliów, a które dołączyły do już przez
naszą grupę inicjatywną wstępnie posegregowanych
i przygotowanych eksponatów. Po wielu trudach
dokonaliśmy selekcji i w archiwum znalazły się
archiwalia wg. załączonego spisu>>.
Pozostałe zostały opisane i zabezpieczone w
teczkach i osłonach foliowych. Będą czekały na
kolejne gabloty i witryny do ekspozycji. W
realizację i wykonanie inicjatywy zaangażowani
byli również członkowie społeczności lokalnej,
m.in. wolontariusze i lokalni działacze.
W
trakcie realizacji inicjatywy uczestnicy
poinformowani byli przez Lidera o pochodzeniu
środków finansowych ze środków Rządowego
Programu FUNDUSZ INICJATYW OBYWATELSKICH NOWE
FIO 2021-2030. Zostały wydrukowane i umieszczone
na witrynach loga FIO oraz Instytutu
Regionalnego. Informacje o inicjatywie
zamieszczane były również w social mediach / na
stronie internetowej
http://www.stowlekidukielskie.dukla.org).
Dzięki środkom pozyskanym ze
środków FUNDUSZU INICJATYW OBYWATELSKICH NOWE
FIO 2021-2030 utworzone zostało archiwum
społeczne, inicjatywa została przeprowadzona z
korzyścią dla lokalnej społeczności, która
uzyskała potwierdzenie potrzeby wspólnych
działań społecznych i wolontariackich w zakresie
tworzenia archiwów społecznych.
W przygotowanie i
przeprowadzenie inicjatywy zaangażowani byli
wolontariusze: Beata Jaracz i Henryk Kyc.
Całkowity koszt projektu to
5500,zł., w tym zakup witryn i regału -
4000,00zł.
STOWARZYSZENIE KULTURALNO
– REKREACYJNE „JEDNOŚĆ” W ŁĘKACH DUKIELSKICH
Projekt w ramach działania
osi 4 "Leader" Wdrażanie lokalnych strategii
rozwoju PROW 2007-2013 (Program Rozwoju Obszarów
Wiejskich) został wybrany do realizacji i
dofinansowany kwotą 17280,00zł. Całość projektu
to 21600,00zł., a przeznaczony został na
"Wykonanie strojów ludowych dla zespołu
folklorystycznego "Łęczanie"".
Firma GABUT z Łodzi wykonała
przepiękne buty skórzane /dla pań czerwone!/, a
krawiec Zygmunt Łajdanowicz uszył 24 kpl strojów
ludowych. Po 12 dla pań i panów.
Realizacja projektu: XI 2013
- 03 2014r.
-
Stowarzyszenie Kulturalno-Rekreacyjne „JEDNOŚĆ”
-
w Łękach
Dukielskich
-
PREZENTACJA
PROJEKTU
-
MAŁE CENTRUM
KULTURY LUDOWEJ
-
w obszarze
programowym Fundacji Bankowej im. L. Kronenberga:
-
DZIEDZICTWO
KULTUROWE I TRADYCJE
Rozpatrując na naszych spotkaniach organizacyjnych poszczególne tematy
dotyczące sensu naszych starań i prac doszliśmy jednogłośnie do wniosku,
że zamierzone cele i działania muszą być dostosowane do aktualnych
potrzeb naszych mieszkańców - ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i
młodzieży – a nie być celem samym w sobie. Nasz projekt, mimo ściśle
materialnego założenia, kładzie nacisk na efekty, które bardzo trudno
jest wyliczyć. Doskonale wiemy, że jego realizacja podniesie prestiż i
atrakcyjność naszej wsi, co będzie miało zdecydowanie korzystny, duchowy
wymiar dla naszych mieszkańców. Będzie także bodźcem dla naszych i
okolicznych mieszkańców do działalności na rzecz swojej społeczności.
Dlatego też naszym pragnieniem jest, aby realizacja projektu przyniosła
następujące rezultaty: 1/ Wyjście naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców 2/
Zostały zabezpieczone cenne eksponaty: jak żyli, czym się posługiwali,
jak się bawili nasi przodkowie. 3/ Doprowadziła do integracja
społeczności lokalnej wokół problemu zachowania dziedzictwa kulturowego.
4/ Podniosłą estetykę i atrakcyjność wsi, co szczególnie ma znaczenie u
nas, gdyż nasza wieś nie ma ani jednego gospodarstwa agroturystycznego,
a panuje wysokie bezrobocie. 5/ Przyniosła propozycje spędzania wolnego
czasu – szczególnie przez dzieci i młodzież - w sposób kulturalny,
aktywny, wnoszący do społeczności integrację, bliższe poznawanie siebie
i otoczenia. 6/ Pobudziła wyobraźnię mieszkańców do innych działań
mających na celu dobro wspólne. Celem naszego projektu jest danie naszym
mieszkańcom – szczególnie dzieciom i młodzieży - możliwości rozwijania
zainteresowań kulturą ludową, tradycją wsi rodzinnej, kulturalną
rozrywką. Chcemy przybliżyć i rozbudzić zainteresowanie kulturą i
twórczością ludową szczególnie ludzi młodych, budowania ich poczucia
tożsamości i więzi z lokalną wspólnotą, aby przyszłe pokolenia zachowały
ciągłość tradycji i obyczajów swoich ojców. Naszym celem jest także
przypominanie i zachowanie tradycji i twórczości na wsi podkarpackiej,
coraz bardziej zapominanej w nowoczesnym świecie. Stowarzyszenie,
organizując I i II edycję Spotkań Folklorystycznych i widząc ogromne
zainteresowanie taką formą podtrzymywania tradycji i kultury, pragnie
wyjść naprzeciw oczekiwaniom naszych mieszkańców oraz przyjmując ich
sugestie, odnośnie innych form naszej działalności podjęło decyzję o
założeniu zespołu śpiewaczego, który ma już za sobą kilkadziesiąt
występów. To zaś zrodziło pomysł jeszcze szerszego wykorzystania
potencjału ludzkiego w naszej wsi, a szczególnie młodzieży, która
zaczęła z zainteresowaniem przyglądać się naszej działalności. To
zrodziło w niektórych z nich myśl, by także młodzież mogła włączyć się w
kultywowanie tradycji i obyczajów ludowych tworząc ludowy zespół
taneczny. Ta jednak sprawa nie została na razie zrealizowana, lecz jest
ciągle w centrum naszej uwagi na przyszłość.






Do tego
wszystkiego potrzebne były nade wszystko stroje ludowe, które są bardzo
kosztowne. Gmina nasza, pozbawiona przemysłu i większych
przedsiębiorców, nie była w stanie z subwencji wyposażyć zespołu w
kompletne stroje. Otrzymaliśmy pieniądze na początku naszej działalności
na skompletowanie strojów będących w posiadaniu Koła Gospodyń Wiejskich.
Wykonaliśmy niezbędne przeróbki i uzupełnienia o stroje dla mężczyzn.
Była to jednak od początku sprawa tymczasowa i czyniliśmy starania o
znalezienie środków finansowych na ten cel. Gmina zaś zobowiązała się do
udzielenia pomocy w przypadku znalezienia przez nas głównego darczyńcy.
I tak też się – w przypadku tego projektu – stało. Gmina stanęła na
wysokości zadania i wspomagała nasze działania z różnych źródeł oraz
czyni starania o dalszą wszechstronną pomoc w naszej działalności.
Dotacja Fundacji Bankowej im. Leopolda Kronenberga uruchomiła szerokie
zainteresowania naszą działalnością także przez włodarzy powiatu
krośnieńskiego i Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie / otrzymaliśmy po
raz pierwszy dotację do Spotkań Folklorystycznych/, a także prywatnych
sponsorów.










W drugiej części naszego Projektu skupiliśmy swą uwagę i pracę nad
doprowadzeniach do możliwie najlepszego stanu narzędzi ogrodniczych i
gospodarstwa domowego używanego w naszej wsi w minionym stuleciu, a
zebranych od naszych mieszkańców i przekazanym nam na własność w ilości
blisko 200 szt. Wiele z nich już na zawsze utraciło możliwość renowacji,
kilkanaście trzeba było w części zupełnie odbudować. Wymagało to wiele
prac specjalistycznych stolarskich, a także ręcznych – niefachowych.
Przygotowaliśmy zaplecze pod stałą ekspozycję staroci oraz kultury
ludowej i dziedzictwa kulturowego mającą charakter muzeum naszej wsi w
pomieszczeniach budynku remizy OSP przekazanych nam przez gminę. Zostały
wykonane regały, podesty, wieszaki, stojaki oraz zaprojektowane gabloty,
które zostaną także wykonane w terminie późniejszym. Chcemy to wszystko
odpowiednio eksponować, by było żywą lekcją historii dla obecnych i
przyszłych pokoleń. Nie wolno nam zatracić tego dziedzictwa i
eksponatów, które obecnie są już „perełkami naszej historii”, jak
chociażby: /m.in. prasa do sera, cebrzyk do odcedzania sera, chomonto na
konia, chomonto na krowę, kondziołka, mendlica do konopi, mendlica do
lnu, wrzeciono, młynek do zboża, sieczkarnia, żarna/. Do tego dołączyła
– już w końcowej fazie realizacji projektu – spora ilość ponad
stuletnich dokumentów i fotografii dokumentujących życie i działalność
naszych przodków. W realizacji projektu uczestniczyła
kilkudziesięcioosobowa liczba wolontariuszy stałych, wywodzących się ze
Stowarzyszenia, zespołów: śpiewaczego oraz młodzieży. Otrzymaliśmy i
otrzymujemy pomoc od organizacji działających w naszej wsi oraz
mieszkańców spoza organizacji, którzy pragną swoimi zdolnościami i
talentem służyć dla dobra wspólnego. Można stwierdzić z całym
przekonaniem, że liczba ta nie jest mniejsza niż 100 osób. Z pewnością
będzie się zwiększała, gdyż – po zorganizowanym przez Stowarzyszenie
„DNIU SENIORA” - otrzymaliśmy wiele interesujących sygnałów współpracy
od mieszkańców. Widać, że ta idea „przebija się” przez umysły łęczan
powoli, lecz stale i coraz mocniej. Swoją pomocą na miarę możliwości i
chęci służyli nam również: radny, sołtys z Radą Sołecką oraz dyrekcja
szkoły, która przekazała nam również „starocie” będące w jej posiadaniu.
Radością napawa fakt, że młodzież w dotychczasowej naszej pracy była
zawsze chętna, gdy o taką pomoc i zaangażowanie poprosiliśmy, wnosząc do
naszej pracy swój zapał, radość i żywiołowość. Żywimy nadzieję, że tak
pozostanie, bo są ku temu mocne podstawy, a nawet ich symboliczna pomoc
w tym i innych przedsięwzięciach sprawia, że utożsamią się one z naszymi
celami i zadaniami. Nasz projekt jest skierowany do wszystkich
mieszkańców naszej miejscowości, których jest 1700. Bardzo ważnym jednak
dla nas jest, by był to projekt, którym nasi mieszkańcy będą mogli się
poszczycić wśród swoich krewnych i naszych gości. Jednak chcemy też,
organizując kolejne edycje Spotkań Folklorystycznych, adresatów naszego
projektu znajdować wśród gości tychże Spotkań. Na Spotkaniach
Folklorystycznych było ich do tej pory kilka tysięcy.
Całkowity koszt projektu: 33
134, 00 zł
Dotacja Fundacji Bankowej im.
Leopolda Kronenberga – CITIBANK HANDLOWY w Warszawie: 17 236, 00 zł +
odsetki 23,12zł.
Dotacja gminy: 2 300,00zł
Dotacja starostwa powiatowego:
500,00zł
Środki własne (składki, wpłaty
darczyńców): 2.138,00zł.
Wkład niefinansowy (robocizna,
wolontariat): 12.000,00
Rozpoczęcia projektu: 1 luty
2006
Zakończenia projektu: 31
grudzień 2006
Osoba odpowiedzialna za projekt:
Henryk Kyc